2o ΒΡΑΒΕΙΟ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ – 2013
Αρχιτεκτονική Μελέτη : A-G ARCHITECTS
(A. ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΥ – Β.ΓΚΙΚΑΠΕΠΠΑΣ – Δ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΑ)
Φυτοτεχνική Μελέτη : Χαράλαμπος Παπαϊωάννου – αρχιτέκτων τοπίου
Η/Μ Μελέτη : Μανώλης Κοκκινάκης – ΗΜ μηχανικός
1Ο ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΕΤΩΝ 2009 – 2013 ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗ JUHANI PALLASMAA – ΒΡΑΒΕΙΑ ΔΟΜΕΣ 2014 |
Το κυρίαρχο ερώτημα ορίζεται :
Πότε ένας χώρος γίνεται τόπος; Πότε ένα σχήμα γίνεται σώμα;
Η πλατεία θεωρήθηκε ως ένας Τόπος Μνήμης, χιλιάδων ανθρώπων εβραϊκής καταγωγής, που συγκεντρώθηκαν το «Μαύρο Σάββατο» του 1942 για να οδηγηθούν στο Άουσβιτς. Μια μνήμη όμως που πολεμήθηκε, χωρίς κάποιο χωρικό ανάλογο. Η εξόντωση των Ελλήνων Εβραίων ήταν το ένοχο μυστικό αυτής της κοινωνίας. Το απωθημένο ή επιλεκτικά προσδιορισμένο κομμάτι της σημερινής συλλογικής μνήμης μας, η σιωπή του κόσμου.
Η πλατεία δεν θεωρείται ένα αδιαμόρφωτο κενό, που αναζητεί μια αισθητική και μόνο επέμβαση, αλλά ένας μηχανισμός ενεργοποίησης του τόπου και του χρόνου του, της μαρτυρίας του. Εργαλείο για αυτήν την προσέγγιση, αποτελεί η “μεταφορά”.
4 αστικές “πράξεις”, λαμβάνουν χώρα και συγκροτούν το νοηματικό περιεχόμενο της πρότασης, τη μετατροπή του χώρου σε μια αφηγηματική κατασκευή, ως ένα πεδίο ενεργούμενων συμβάντων.
– ΤΕΙΧΟΣ ΜΝΗΜΗΣ: Η τραυματική πράξη αυτή, μεταφέρεται ως αποτύπωμα στο χώρο, ως μια σχισμή στο σώμα της, στο δάπεδο. Ένα κενό, ως μια διαμήκης τομή, μια χαρακιά. Είναι ένας τείχος – όριο, που ενώ “φαινομενικά” διαιρεί και τέμνει εγκάρσια την πλατεία, ουσιαστικά όμως συνενώνει, διότι πάνω του αρθρώνονται όλες οι κινήσεις.
– ΥΔΑΤΙΝΗ ΣΧΙΣΜΗ: Ο τοίχος διαβρέχεται με διαρκή ή διακοπτόμενη ροή νερού, αναδεικνύοντας την ιδιότητα του, ως σύμβολο εξαγνισμού και καθαρμού και των τριών θρησκειών. Ένας χώρος περισυλλογής, στάσης, διαλογισμού, αντανακλάσεων, με αντιστοιχίσεις, αλλά και με πολλαπλές αναγνώσεις.
– ΑΣΤΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ: Μια οργανωτική ζώνη φύτευσης, με θεματικό περιεχόμενο, περιβάλλει τα πλευρικά όρια, με πορώδη χαρακτήρα, και ορίζει τον κεντρικό χώρο, διαχωρίζοντας και προστατεύοντας την κυκλοφορία πεζών.
– ΑΝΑΣΚΑΦΗ: Αναδεικνύεται η σχεδόν βέβαιη παρουσία του θαλάσσιου τείχους, στην προέκταση της υπάρχουσας ανασκαφής, με την λογική της αποφλοίωσης, αποκαλύπτοντας τον παρελθόντα χρόνο.
Κύρια συνθετική χειρονομία αποτελεί ακόμη, η μεγέθυνση των αντιληπτικών ορίων της πλατείας, χωρίς να αλλοιωθεί το κυκλοφοριακό δίκτυο. Ο χώρος της εκτείνεται ως ενιαίο δάπεδο, με ενιαία πλακόστρωση, ορίζοντας ότι η πλατεία ανήκει στα περιβάλλοντα κτίρια, ως ένα μεγάλο εσωτερικό. Θεωρείται ότι αποτελεί μέρος και πολεοδομική αναπνοή, ένας αστικός συντελεστής, που λειτουργεί οργανικά στην πόλη, ως εκδοχή μιας συνέχειας, και όχι ως υπόλοιπο ενός αστικού κενού. Αναζητήθηκε ένας κεντρικός χώρος υποδοχής, μια “πλατεία οδός”, ως η αρχετυπική θεώρηση της αγοράς – χώρος συγκέντρωσης, έκφρασης συλλογικών συμπεριφορών. Προτείνεται ακόμη, η ανάδειξη της θαλάσσιας πύλης με μια κατασκευή περισσότερο δηλωτική, παρά κτιριακή εισόδου-εξόδου. Μια διαγώνιος στήλη, εμβληματικού χαρακτήρα, ορίζει τη θέση ως ένα τοπόσημο. Αποτελεί σήμανση τόσο για τα δρώμενα της προβλήτας, όσο και της μελλοντικής θαλάσσιας στάσης της ακτοπλοϊκής γραμμής. Αποτελεί μια διαγώνιο γραμμή, φωτεινή τη νύχτα, ένας αστικός φάρος πολλαπλών σημασιών και νοημάτων.
f | in | p | yt | g+ | © 2025 |